ОРОН НУТГИЙН СОНГУУЛЬ БА НИЙСЛЭЛ ДЭХЬ ЭРХ МЭДЛИЙН ХУВААРИЛАЛТ

Орон нутгийн сонгууль болдгоороо болж дууссан ч эрх баригч нам доторх эрх мэдлийн хуваарилалт сарниж байна. Засаг болон намынхаа тамгыг атган сууж буй Л.Оюун-Эрдэнэ жилийн өмнө өөрийн хамгийн итгэлт хүнээ нийслэлд илгээсэн нь Х.Нямбаатар. Ингэснээрээ намын дарга нам доторх эрх мэдлээ гартаа бүрэн төвлөрүүлнэ гэж найдсан ч сая болж өнгөрсөн орон нутгийн сонгууль түүний эрх мэдлийг өөртөө бүрэн төвлөрүүлэх “мөрөөдлийг” сарниулж орхив. Үүнийг нотлох ганцхан баримт нь Хэнтийд Ардчилсан нам ялалт байгуулсан явдал.

 

Үүний зэрэгцээ нийслэлийн томилгоонд УИХ-ын гишүүн Э.Бат-Амгалан жин дарж орж ирсэн нь анхаарал татаж байна. Өөрөөр хэлбэл УИХ-д “нийслэлийн” гэх фракц мэндэлсэн гэдгийг харж болохоор байна. Эл фракц дотор хамгийн хүчтэй тоглогч Э.Бат-Амгалан гэдэг нь НИТХ-ын даргаар А.Баярыг томилуулсан явдлаас харж болохоор. Эндээс Х.Нямбаатар дарга УИХ-аар хэлэлцүүлэн шийдүүлэх хууль эрх зүйн асуудал дээрээ УИХ дахь нийслэлийн гэх тодотгол бүхий фракцийн дэмжлэгийг авах хэрэгтэй байгааг шууд уншиж болохоор байгаа юм. Нөгөө талаас МАН-ын эрх мэдлийн хуваарилалт өөрчлөгдөн шилжиж буйг энэхүү үйл ядлаас харж болохоор байна.

Нам дотор хүчтэй байгаа фракц л томилогоонуудад гол нөлөөг үзүүлдэг нь МАН доторх бичгдээгүй хууль. Үндсэндээ МАН-ын дарга Л.Оюун-Эрдэнэ засагтаа АН, ХҮН зэрэг намуудыг багтаасан нь иргэдэд таалаагдаагүй учир АН болон ХҮН намууд энэ удаагийн сонгуулиар “үсгүй” арчигдаж, хүртэх ёстойгоо хүртсэн мэт боловч эцэстээ сайдын албан тушаал гэсэн өгөөшийг үмхэж МАН-ын дахин 4 жил засаглах хүслийг биелүүлсэн явдал байлаа.

Одоогоор нийслэлийн дүүргүүдийн шинээр бүрэлдсэн ИТХ-ын хуралдаануудын тов бүрэн тогтож дуусаагүй байгаа. Шалтгаан нь ирэх 4 жил дүүргүүдэд өөрийнх нь “гар хөл”, баг болон ажиллах хүмүүсээ Нямбаа дарга бясалгаж байгаатай шууд холбоотой.

Түүний хувьд НИТХ-ын  дарга болон орлогч нарын томилогоог улс төрийн холын нүүдэл бодож хийсэн. Тиймээс одоо л түүний тоглох цаг үе. Тоглолтоо амжилттай дуусгахын тулд Сүхбаатар дүүргээс бусад дүүргүүдэд хяналтаа тогтоож чадвал түүний хувьд хөлтэй болж улам бүр чадавхжих юм.

Нийслэлийн МАН бол “ах” намын 50 хувь гэдэг. Тэгэх тусмаа дүүрэг бүрт Засаг даргаар нь дамжуулан хөлөө өөрийн болгож чадвал Нямбаа даргын улс төрийн тохироо, тоглолт хамгийн оновчтой нүүдэл болж таарна.

            Нэг үгээр хэлэхэд Х.Нямбаатар өөрийн багаа дүүргүүдэд тавихаас түүний боловсруулсан улс төрийн төлөвлөгөө УИХ, Засгийн газрын түвшинд дэмжигдэх боломж нээгдэнэ гэсэн үг. Тиймдээ ч тэрээр НИТХ-ын дарга, орлогч нарын суудлаар наймаа хийсэн байх магадлал өндөр байгаа юм.